Waarom is meedoen belangrijker dan winnen?

Wat je eigenlijk wil overbrengen is: ‘’het maakt niet uit of dat je wint of verliest maar het maakt uit hoe je het spel speelt.’’ Het is goed om daar goed over na te denken want het is erg, erg lastig om uit te leggen. Want als je dit tegen je kind zegt, dan kijken ze je aan met een vragende blik van, bijv. voetbal ‘’wat bedoel je ermee? Je wil toch dat ik wel ga winnen?’’ Ja zeg je, nou, het maakt niet uit of je wint of verlies maar het maakt uit hoe je het spel speelt.. Je weet dat dit klopt maar het is erg moeilijk om dit goed duidelijk te maken aan je kind. Vaak word er dan maar gezegd; Het is belangrijk om sportief te spelen.

Zo leg je dit uit: Het leven is geen spelletje.. zelfs een spelletje is eigenlijk geen spelletje.. Een spelletje is eigenlijk een serie van spelletjes.. Bijv. stel, je speelt in een voetbalteam. De wedstrijd is belangrijk maar niet het belangrijkste, want er is een hele serie van wedstrijden. En dat veranderd de strategie behoorlijk. Het kan bijv. zijn, dat de strategie is om de kampioenschap te halen. Het winnen van een kampioenschap en het winnen van een wedstrijd is niet hetzelfde. Want misschien is de strategie om de wedstrijd te winnen alle ballen naar de sterspeler te spelen. Of de sterspeler alle bewegingen te laten maken. Maar misschien is het een betere strategie om het kampioenschap te winnen om de sterspeler en de anderen goed op elkaar in te laten spelen of de sterspeler de taak te geven de anderen te helpen ontwikkelen. Dit om op de lange termijn uiteindelijk het kampioenschap te winnen. Dat is een totaal andere strategie. En de reden dat dit anders is omdat de verschillen steeds meer merkbaar worden gedurende de tijd.

Bijvoorbeeld: Ik was eens een finale van een voetbalwedstrijd aan het kijken. Het stond 3 – 3, het was een spannende wedstrijd. Iets wat je wilt trouwens, dat de teams gelijkwaardig zijn. Dit omdat beide teams het meest kunnen leren omdat beide teams worden uitgedaagd. Maargoed we zaten in de laatste paar minuten. 1 jongen was duidelijk de sterspeler van het team dat ik aanmoedigde en deed zijn uiterste best om het winnende goal te maken. Helaas was er echter een uitbraak van het andere team, prachtige aanval en de tegenpartij scoorde het winnende doelpunt en de wedstrijd was over. De sterspeler baalde duidelijk enorm. Het liep schreeuwend het veld af, schopte nog een bidon ondersteboven en scheldend op de scheidrechter ging hij richting de kleedkamer. Alsof hij bestolen was.. Zijn vader liep naar hem toe en nu werd ik extra nieuwsgierig. ‘’wat gaat hij zeggen dacht ik.’’ En in plaats van te zeggen. ‘’Kom op kerel, gedraag je’’ zei hij. Inderdaad kerel. De scheidsrechter was ook verschrikkelijk, jullie waren veel beter en je bent ook bestolen… Ik dacht toen van: Jij verschrikkelijke vent. Je verpest nu je eigen kind!! De grote vraag is: Hoezo, want zijn zoon was ook echt de sterspeler en hij deed ook echt zijn best om te winnen.. Waarom was dit niet goed om te zeggen dan? Nou, je probeert je kind uit te leggen om niet de wedstrijd te winnen maar de kampioenschap. En dat zijn een series van spelen. Maar het leven is niet de kampioenschap. Het zijn een heleboel kampioenschappen bijelkaar, en ook nog eens een heel aantal die je tegelijk speelt. Want je je kind eigenlijk wilt leren is, om een zo goed mogelijke speler te zijn in al die verschillende kampioenschappen. En de manier waarop je dat doet is hem of haar helpen in het ontwikkelen van zijn of haar karakter. Diegene zijn karakter is eigenlijk de strategie die bepaald hoever hij of zij gaat komen in zoveel mogelijk verschillende kampioenschappen over een zo lang mogelijke periode..

Ok, maar wat wil je dan met je kind. Nou om dit zo goed mogelijk te kunnen bereiken is het belangrijkste dat je kind niet leert om te winnen maar je leert je kind dat het goed kan spelen met andere kinderen. En dat heeft 2 kanten. 1 dat je wel je best doet om te winnen maar ook dat je kind let op de ontwikkeling van andere kinderen. En niet dat winnen gaat ten koste van alles. Dan word je kind ‘’Leuk om mee te spelen’’ En dat is cruciaal. Je kunt hier als ouder het best in sturen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar oud. Als je kind leuk is om mee te spelen, wat gebeurt er dan? Andere kinderen gaan in de rij staan om met je kind te komen spelen. En volwassenen gaan in de rij staan om mentor te zijn en/of je kind iets te leren. En als dit zo is dan zal je kind vrienden hebben voor zijn leven en is je kind sociaal en word het uitgenodigd voor veel verschillende spelen of levensaspecten. Waarvan hij er sommige wint maar waaraan hij zeker allemaal kan meedoen.. En als andere kinderen met je kind willen spelen en volwassenen willen je kind iets leren dan wint je kind bij het spel ‘’het leven’’

Dus als je tegen je kind zegt het maakt niet uit of je wint of verliest maar het maakt uit hoe je het spel speelt dan leer je eigenlijk je kind: Let op kind. Wat we je hier duidelijk willen maken is dat je het goed doet in het leven. En daarvoor moet de strategieën oefenen die je helpen dit mogelijk te maken. En deze strategieën oefen je tijdens een spelletje voetbal bijvoorbeeld. En je wilt niet het ene spelletje van dit moment zo dominant laten zijn dat je de mogelijkheden voor een veel langere tijd op een ander gebied volledig om zeep helpt. En hier zit diepe ethiek in. En dit komt met sport nadrukkelijk naar voren. Daarom word er in de sport ook zoveel gedramatiseerd. De persoon die we het meest waarderen als atleet is niet per se de persoon die altijd wint. We houden niet van de narcistische winnaars. Ze zijn winnaars, dat is goed maar als ze narcistisch zijn en geen goede teamspelers en ze alleen zichzelf belangrijk vinden dan denken we je bent een winnaar als woord zijnde maar je karakter is verdacht. Je bent geen rolmodel ook al ben je iemand die vaak wint. En dat komt omdat we op zoek zijn naar iets dieper. We zijn op zoek naar de karaktereigenschap die je helpt om te winnen op allerlei verschillende gebieden en spelen. Dat is de echte ethiek hierachter. Dat is een fundamentele ethiek.

Dat is iets wat er geleerd moet worden. Je scoort niet met elke doelpoging. Dat betekend niet dat je geen schot op doel meer moet doen of dat je stopt met proberen te scoren. Maar een onderdeel die het mogelijk maakt om toch te blijven proberen is het niveau van je karakter dat bepaalt dat op dat moment toen je probeerde te scoren jij niet de beste was.

Dat is de reden dat als een kampioen klaagt dat de fans vaak negatief reageren. Dat brengt ons naar een belangrijke vraag. ‘’wat doet iemand met een sterk karakter die iets belangrijks kwijtraakt’’ Het antwoord is niet heel moeilijk, hij accepteert het verlies en denkt: ‘’ok, wat heb ik nog over om te verbeteren dat wat gaat voorkomen dat zoiets nog een keer gebeurt..’’ Dus wat diegene eigenlijk doet is. Een groots persoon, of een groots atleet is niet alleen iemand die ontzettend goed is in wat hij of zij doet maar is ook iemand die telkens kijkt waar er verbetering mogelijk is. En dit is eigenlijk belangrijker dan hoe goed iemand daadwerkelijk is. Want het traject is zo belangrijk. Een onderdeel zijn je vaardigheden maar ook je daadkracht om deze vaardigheden tot het uiterste te oefenen. En dat is wat andere mensen graag willen zien. Het liefst kijken mensen niet naar een perfect uitgevoerde voorstelling maar het liefst naar een perfect uitgevoerde voorstelling die in de zone van naaste ontwikkeling plaatsvind. Dat wat eigenlijk nog maar net kan. Mensen willen beide graag zien op het zelfde moment: En je bent goed in wat je doet, en je word hier beter in.

Bijv. je verliest een wedstrijd. Dit zegt niet dat je slecht bent in wat je net deed. Wel dat de andere partij waarschijnlijk beter was. Maar wat je doet als je verliest en dan zeurt. Dan offer je de hogere ethiek voor lagere ethiek. Je offert de langere termijn voor de korte termijn. Je neemt geen verantwoordelijkheid voor je verlies. Wat je wel moet doen is de fouten opzoeken hoe het komt dat je verloren hebt en daar aan werken en verantwoordelijk voor nemen in plaats van de fouten zoeken buiten jezelf. Want als je dat doen dan haal je de betekenis en bedoeling van het spel eruit.