HEEFT U AL EEN POSITIEVE GROEP?
GROEPSVORMINGSFASE
GROEPSVORMINGSFASE: NORMING I
De grote vraag is: ‘Hoe gaan we hier met elkaar om?’ Behandel en leg de regels geduldig uit. Dit is het moment om deze bekend te maken. Het belangrijkste is: ga hier actief mee aan de slag!
Na de kennismakingsperiode begint het belang van de omgangsvormen en de daadwerkelijke regels steeds belangrijker te worden. Nu krijgt het ook daadwerkelijk vorm en komt de groep tot overeenstemming over gezamenlijke waarden. Om hier gelegenheid voor te geven, zal er daadwerkelijke ervaring met elkaar opgedaan moeten worden.
Learning
Rollen en omgangsvormen worden tijdens deze fase vastgesteld en er ontstaat een toegenomen wij-gevoel. De leidinggevende zal in deze fase het initiatief moeten nemen. Bij voorkeur al op de eerste schooldag, zodat de waarden en normen van de informele leiders binnen de groep niet bepalend gaan worden voor de andere groepsleden. Op deze manier kun je bovendien de sociale veiligheid van alle groepsleden als gezamenlijke waarden vastleggen. Dit is het moment om positieve omgangsvormen bekend te maken.
Hoe doe ik dat? Vaak zijn er binnen scholen algemene schoolregels die door volwassenen opgesteld zijn en schoolbreed worden uitgedragen. Deze regels worden ook wel de ‘gouden regels’ genoemd. Kenmerkend is dat ze positief en overzichtelijk zijn geformuleerd, dat ze vaak met ‘we’ of ‘ons’ beginnen en dat ze beperkt in aantal zijn. Denk bijvoorbeeld aan regels als:
- We zijn aardig voor elkaar.
- We lossen problemen goed op.
- We zijn rustig in de school.
- We zijn netjes op onze eigen spullen, op de spullen van de ander en op de spullen van de school.
- We hebben respect voor elkaar.
Waarden als ‘rekening houden met elkaar’ en ‘netheid en veiligheid’ hebben allemaal betrekking op een goede omgang met elkaar. Deze algemene waarden moeten worden vertaald naar normen of gedragsverwachtingen. Gedragsverwachtingen zijn in feite specifieke gedragsinstructies in een specifieke ruimte. Ze geven aan wat je graag aan gedrag’ wilt zien en/of horen in de klas, de gymzaal, de gang of op de trap. De waarde ‘respect in de gymzaal’ kan bijvoorbeeld worden omgezet naar de volgende gedragsverwachtingen:
- Op het moment dat iemand ‘stop’ zegt, luister je hier direct naar.
- Ik zet gebruikte toestellen terug waar ze horen.
In de gang kan dezelfde waarde de volgende gedragsverwachtingen omvatten:
- Ik loop rustig.
- Ik praat met een zacht volume.
Het is belangrijk dat deze gedragsverwachtingen ook aan leerlingen worden onderwezen en dat ze oefenen met de zogenaamde lessen goed gedrag.
Doing
Ga bijvoorbeeld eens met de hele klas (of een groepje) naar het toilet en oefen daar hoe je een toiletruimte na gebruik netjes achterlaat (waarde: verantwoordelijkheid). Een andere mogelijkheid is uitleggen waar de werkboeken liggen in het klaslokaal en hoe en wanneer deze gepakt mogen worden. Denk ook eens aan de gymzaal: loop een rondje door de berging om bekend te maken hoe alles eruit hoort te zien als er opgeruimd moet worden.
Juist in deze fase zijn groepsvormende activiteiten essentieel. Alle activiteiten voor in de gymzaal uit het Grol praktijkboek kunnen hiervoor gebruikt worden. Denk echter ook aan onderstaande activiteiten voor binnen het klaslokaal:
- Tellen in de groep
- Op commando klap
- Hangen en zwaaien
- Maak een spel
- Cirkel luisteren
- Paardenrace
- Geef het cadeau door
Learning
Leerkrachten moeten erop bedacht zijn dat de fase van storming zich al op de eerste schooldag kan voordoen. Het is aan te bevelen om nog tijdens de fase van forming de touwtjes stevig in handen te nemen en direct de regels te presenteren. De leerkracht zorgt er in feite voor dat de norming reeds vanaf het begin deel uitmaakt van de forming.
CURSUS ‘RUIMTE VOOR JEZELF EN VOOR DE ANDER’
Voor leerlingen van de volgende scholen:
Ds. Bogermansschool – Alblasserdam
De Verbinding – Almere
Rehobothschool – Alphen aan den Rijn
Hoornbeeck – Amersfoort
Johannes Calvijnschool – Amersfoort
De Akker – Amstelveen
Crescendo school – Amsterdam
Ichtusschool – Amsterdam
Mobiel – Amsterdam
Eben-Haëzer – Apeldoorn
Hoornbeeck – Apeldoorn
Kineto Zelfverdediging – Apeldoorn
Joost van Larenschool – Arnemuiden
De Zandheuvel – Asperen
Open Poort – Asperen
Rehobothschool – Barendrecht
Basisschool Prinses Amalia – Barneveld
De Vesting – Barneveld
Ds. J. Fraanjeschool De Burcht – Barneveld
Fraanjeschool de Burcht – Barneveld
Eben-Haëzer – Bennekom
School met de Bijbel – Benthuizen
De wegwijzer – Berkenwoude
School met de Bijbel – Bleskensgraaf
Verhoeff Rollmanschool – Bodegraven
Eben Haezerschool – Boskoop
Ds. Pieter van Dijkeschool – Bruinisse
Eben Haëzerschool – Capelle aan de IJssel
Eben Haëzerschool – Capelle aan den IJssel
De Wijngaard – Doetinchem
Gisbertus Voetiusschool – Doorn
Bogermanschool – Dordrecht
Stedelijk Lyceum – Dordrecht
Basisschool de Lelie – Driebruggen
Paasbergschool – Ede
Stadhouder Willem III – Ede
Calvijnschool – Ederveen
Eben Haezer – Elspeet
Jachin Boazschool – Elspeet
Het Visnet – Elst
Eben Haezerschool – Emmeloord
Rehoboth – Geldermalsen
Eben-Haëzerschool – Genemuiden
Rehobothschool – Genemuiden
Koelmanschool – Goes
Koelmanschool – Gorinchem
Rehobothschool – Gorinchem
Samen op Wegschool – Gorinchem
CBS het Mosterdzaadje – Gortel
Beverwaardschool SBO – Gouda
Goudse Waarden – Gouda
Jan van Nassau – Gouda
Het Visnet – Grafhorst
Eben-Haëzer – Groot Ammers
Kon. Wilhelminaschool – Hardingsveld Giesendam
De Zaaier – Harskamp
CBS de Bron – Hellevoetsluis
K. Wilhelminaschool – Hendrik Ido Ambacht
Willem de Zwijger – Hendrik Ido Ambacht
Stadhouder Willem III – Hendrik-Ido-Ambacht
CBS Herwijnen – Herwijnen
De Rietput – Heukelum
Willem Farelschool – Hoevelaken
Pieter Zand praktijkonderwijs – Kampen
Samuel SBO en (V)SO – Kapelle
Speciale scholen – Kapelle
Groen van Prinstererschool – Katwijk
De Wegwijzer – Kesteren
Rehobothschool – Kootwijkerbroek
Admiraal – Krimpen aan den IJssel
Gomarusschool – Leiderdorp
Eben Haezer – Lekkerkerk
De schakel – Lekkerland
De wegwijzer – Lekkerland
Timotheusschool – Lelystad
het Kompas – Lexmond
De Valk – Lunteren
Het Kompas – Montfoort
de Wegwijzer – Nederhemert
School met de Bijbel – Nieuw-Beijerland
de Schakel – Nieuw-Lekkerland
De Wegwijzer – Nieuw-Lekkerland
Eben-Haëzer – Nieuwpoort
Cbs de Appelgaard – Nijkerk
De Hoeksteen – Nijkerk
Ds. C. de Ridderschool – Nunspeet
Stuivenbergschool – Nunspeet
Sebaschool – Ochten
Eben-Haëzerschool – Opheusden
Hervormde School – Opheusden
Rehoboth – Opheusden
Eben-Haëzer – Ottoland
Eben-Haëzerschool – Oud Beijerland
Groen van Prinsterschool – Oud-Alblas
Eben Haezer – Oud-Beijerland
Koningin Beatrixschool – Ouddorp
Bij de Bron – Putten
de Steenkamer – Putten
Huinenschool – Putten
CBS het Lichtpunt – Rhoon
CBS Julianaschool – Rhoon
Ds. G. H. Kerstenschool – Ridderkerk
Banisschool – Rijssen
De Ronde Maat – Rijssen
Haarschool – Rijssen
In den Climtuin – Rijssen
Tussenklas – Rijssen
CBS de Parel – Rijswijk
de Bloemhof – Rotterdam
Petrus Datheenschool – Rotterdam
Eben Haezer – ‘s Gravenzande
De Wittenberg – Scherpenzeel
Johannes Calvijnschool – Sliedrecht
SBO De Akker – Sliedrecht
Prins Mauritsschool – Staphorst
Willem de Zwijgerschool – Staphorts
School met de Bijbel – Streefkerk
Eben-Haëzer – Teuge
Rehobothschool – Uddel
Du Marchie van Voorthuizenschool – Urk
Johannes Calvijnschool – Urk
Petrus Datheenschool – Urk
SBO Obadjaschool – Urk
Johannes Calvijnschool – Veenendaal
Ichtusschool – Venendaal
Johannes Calvijnschool – Vlaardingen
Joh. Bogermansschool – Vriezeveen
Bethelschool – Waddinxveen
H.J. Piekschool – Wageningen
Ds Johannes Groenewegenschool – Werkendam
Wilhelminaschool – Woerden
De Wartburg – Woudenberg
Rehobothschool – Woudenberg
Gomarus – Zaltbommel
Rehobothschool – Zeist
Ds. A. Hellenbroekschool – Zwijndrecht
Obadjaschool – Zwolle
SBO Eliëzerschool – Zwolle
Op de volgende middelbare scholen:
Lodenstein College – Amersfoort
Wartburg college Marnix (PRO) – Dordrecht
Driestar college – Gouda
Yuverte college – Ottoland
Wartburg college de Swaef – Rotterdam
Wartburg College locatie Revius – Rotterdam
Ichthus College – Veenendaal
Voor docenten van de volgende scholen:
GBS de Waterspiegel – Almere
Ichtuschool – Amsterdam
Wegwijsschool – Doetinchem
School met de Bijbel – Gameren
het Visnet – Grafhorst
Regenboogschool – Hardinxveld Giesendam
Wegwijsschool – Kesteren
Eben Haezerschool – Lienden
– Nieuwekerk aan de IJssel
Eben Haezer – Oud Beijerland
Maarten Lutherschool – Punthorst
Petrus Datheenschool – Puttershoek
Willem de Zwijgerschool – Staphorst
Prins Maurits – Staphorst
Voor leerlingen en docenten van de volgende scholen:
Eben Haezer – Drachten
Johannes Calvijnschool – Gouda
Johannes Calvijnschool – Gouda
Rehobothschool – Kootwijkerbroek
Maarten Lutherschool – Urk
Johannes Bogermanschool – Vriezenveen
Scholen waar we jaarlijks preventief onze trainingen geven aan leerlingen
Gisbertus Voetiusschool – Doorn
Eben Haezer – Elspeet
Obs de Schatkist – Herwijnen
Cbs Herwijnen SMDB – Herwijnen
Sebaschool – Ochten
Cbs het Lichtpunt – Rhoon
Johannes Calvijnschool – Sliedrecht
Prins Willem Alexanderschool – Uddel
Ichthus college – Veenendaal
Obs H.J. Piekschool – Wageningen
Jan de Bakkerschool – Woerden
GASTLESSEN
Gastlessen zelfverdediging en teambuilding
Van Lodenstein College – Amersfoort
Driestar Educatief PABO – Gouda
Van Lodenstein College – Kesteren
STUDIEMIDDAGEN
Studiemiddagen van Grol Weerbaarheid
‘Weerbaar worden in seksualiteit’ op Pieter Zandt – Kampen
Groepsvorming aan de hand van ZIEN op Wittenbergschool – Scherpenzeel
Groepsvorming voor kleuters op Driestar Educatief
Weerbaarheid op Driestar Educatief
Praktische invulling van het programma ZIEN op Driestar Educatief
Teambuilding voor 3 verschillende sectoren op het Hoornbeeck – Apeldoorn
Themadag teambuilding voor directie van de Jacobus Fruitierschool – Apeldoorn
Studiedagen ‘Weerbaar worden tegen pesten’ op de Eben Haezerschool – Bennekom
Studiemiddag groepsvorming op het Hoornbeeck – Apeldoorn
‘Weerbaar worden tegen pesten’ op Eben-Haëzerschool – Bennekom
Groepsvorming op de Joost van Larenschool – Arnemuiden
Eben Haezer – Bennekom
KOC Diensten Veiligheidscoördinator – Veenendaal
Joost van Larenschool – Arnemuiden
Van Lodenstein – Ede
Twee studiemiddagen Driestar – Gameren
Studiemiddag i.s.m. Driestar – Putten
Berseba Teambuilding workshops
Driestar Symposium ‘Het Jonge Kind’
Driestar Educatief
Ouderavond – Genemuiden